Khoa học lý giải hiện tượng “xuất hồn”

Bạn từng bao giờ nghe ai đó kể lại cảm giác “bay ra khỏi cơ thể”, tưởng mình lơ lửng đâu đó trên cao và nhìn lại chính mình? Đây không còn là chuyện kể truyền miệng, cảnh trong phim hay tiểu thuyết nữa mà hiện các nhà khoa học đã bắt đầu nghiên cứu kỹ hơn để hiểu tại sao một bộ phận không nhỏ (khoảng 10–20% dân số) đã từng trải nghiệm chuyện này ít nhất một lần trong đời.

Nghiên cứu mới nhất, được tổng hợp từ hàng trăm trường hợp, chỉ ra rằng những người từng “xuất hồn” thường có điểm chung về mặt tâm lý. Điển hình là họ dễ gặp các vấn đề sức khỏe tâm thần như trầm cảm, lo âu, đồng thời mức độ “chia rẽ” (dissociation) cũng cao hơn người bình thường. Chỉ số này đo được qua thang DES-T. Cảm giác “thoát ra khỏi cơ thể” này có thể xảy ra ở hai thái cực: hoặc là lúc căng thẳng tột độ, hoặc là khi thiền định, thư giãn cực điểm.

Các nhà khoa học chjo rằng dù trải nghiệm “bay khỏi cơ thể” đôi khi xuất phát từ chấn thương tâm lý, nó lại có thể là một cơ chế đối phó tự nhiên như kiểu “phần mềm đời sống” tự nâng cấp phiên bản mới khi gặp sự cố. Từ góc nhìn khoa học, hiện tượng này phức tạp hơn nhiều so với cách hiểu đơn giản là “mắc bệnh tâm thần”. Một số nhà nghiên cứu còn nhấn mạnh vai trò của mạng lưới thần kinh, các câu chuyện tâm linh về ý thức phi cục bộ (non-local consciousness) và đặc biệt là tính đa dạng trong cách mỗi người cảm nhận, diễn giải trải nghiệm này.

Nếu bạn đã từng tự hỏi “mình có vấn đề gì không” khi bất chợt “bay khỏi cơ thể”, hãy nhớ rằng: đôi khi, não bộ chỉ đang “nhảy việc” sang một chế độ mới để đối phó với cuộc sống quá tải mà thôi. Các chuyên gia khuyên chúng ta cởi mở hơn với hiện tượng này, đừng vội gán mác bệnh lý, mà hãy tìm hiểu kỹ nguyên nhân sâu xa, biết đâu, bạn lại tìm thấy điều thú vị về chính mình.