Ngoài ra, đầu năm nay, Nhà Trắng cũng tuyên bố nắm giữ một “cổ phiếu vàng” trong US Steel như một điều kiện để phê duyệt việc tiếp quản của công ty thép Nhật Bản Nippon Steel, trao cho chính phủ quyền phủ quyết đối với các quyết định kinh doanh chiến lược.
Các nhà sản xuất chip nước ngoài như Taiwan Semiconductor Manufacturing Company và Samsung, cũng đã được chấp thuận nhận hàng tỷ đô la Mỹ trong các khoản cấp liên bang, có khả năng không sẵn lòng tái cấu trúc thỏa thuận của họ thành cổ phần như Intel, giới thạo tin ngành công nghiệp cho Financial Times biết.
Khoản tài trợ 6.6 tỷ USD từ chính phủ Hoa Kỳ dành cho TSMC chỉ tương đương một phần nhỏ so với vốn hóa thị trường trị giá 1 nghìn tỷ USD của công ty. Công ty này đã hoàn thành một cơ sở sản xuất chip tiên tiến ở Arizona và có hai cơ sở khác đang được xây dựng.
Ngược lại, Intel đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm khách hàng bên ngoài cho hoạt động sản xuất của mình, và mảng kinh doanh sản xuất chip của công ty đang thua lỗ hàng tỷ USD. Công ty này báo cáo khoản lỗ trong quá trình kinh doanh ở mức 13 tỷ USD vào năm 2024.
Liệu có đủ để cứu Intel?
Nhìn từ góc nhìn của Phòng Bầu Dục, nơi làm việc của tổng thống Trump, việc chính phủ Mỹ mua tới 10% cổ phần của Intel có vẻ hợp lý. Nhưng trên thị trường đầu tư, nhiều người coi đây là một ý tưởng có phần nguy hiểm.
Không hẳn vì lý do được đưa ra, là chính phủ và doanh nghiệp không nên kết hợp với nhau. Ngành công nghệ chip của Mỹ đã từ lâu là sản phẩm của sự hỗ trợ từ nhà nước. Kể từ những ngày đầu tiên của Fairchild Semiconductor, các nhà sáng tạo đã được hưởng rất nhiều hợp đồng, khoản tài trợ, cho vay lãi suất thấp và ưu đãi thuế. Các tập đoàn điện tử đã nhận được hơn 32 tỷ USD kể từ năm 1989, theo Good Jobs First Subsidy Tracker, chưa tính đến các khoản vay và khoảng 50 tỷ USD cam kết theo Đạo luật CHIPS thông qua vào năm 2022.
Đối với một tổng thống có tư duy kinh doanh, phép tính khá rõ ràng: Một khi đã hào phóng như vậy, tại sao không yêu cầu một cái gì đó đổi lại?
Các chính quyền trước đây có lẽ nhận ra rằng phần thưởng đến dưới những hình thức khác, chẳng hạn như sự thịnh vượng quốc gia và vinh quang của Mỹ trên phạm vi toàn cầu. Nhưng việc chuyển đổi các khoản tài trợ và các “món quà” khác dành cho Intel thành cổ phần sẽ tạo ra một lợi nhuận hữu hình hơn từ khoản đầu tư đó.
Về mặt chiến lược cũng như tài chính, việc nắm giữ cổ phần trong Intel chắc hẳn rất hấp dẫn. Công ty này quá quan trọng để có thể thất bại, vì nó vẫn là nguồn sản xuất chip tiên tiến duy nhất mà Mỹ kiểm soát đáng kể. Chính phủ Mỹ đã nhiều lần sở hữu cổ phần trong các doanh nghiệp gặp khó khăn, từ AIG đến General Motors.
Tại sao không đầu tư chủ động thay vì làm như vậy, nếu điều đó có thể khiến sự thất bại trong kinh doanh ít có khả năng xảy ra hơn?
Đối với một cổ đông của Intel, khoản đầu tư từ chính phủ Mỹ thậm chí có thể đi kèm với những lợi ích nho nhỏ. Sự ủng hộ của Tổng thống Trump có thể thu hút các nhà đầu tư khác muốn được lòng chính quyền, hoặc thu hút khách hàng mới cho mặt hàng chip máy tính của họ. Tiền mặt sẽ không khắc phục được sự thất bại trong quá khứ của Intel trong việc đổi mới, nhưng nó sẽ giúp giảm bớt tác động từ các khoản thua lỗ tài chính của công ty.
Tuy nhiên, rủi ro là các nhà đầu tư của chính phủ có động cơ thúc đẩy các công ty làm những điều mà các cổ đông khác không muốn. Ví dụ, gần đây, Intel đã chậm lại việc xây dựng siêu nhà máy ở Ohio, một động thái có thể khó khăn hơn nếu chính phủ nằm trong danh sách cổ đông. Tương tự như vậy đối với ý tưởng loại bỏ mảng kinh doanh gia công chip cho khách đặt hàng, thứ đang gặp rất nhiều rắc rối của Intel, mà các nhà phân tích Citigroup và những người khác thường cho rằng điều đó là hợp lý.
Một câu hỏi quan trọng là liệu Nhà Trắng có thực sự cần cổ phần của Intel để đạt được mục đích của họ hay không. Các công ty thường dễ dàng “tuân theo” lời tổng thống Trump, mà không cần những liên kết như vậy. Họ đã loại bỏ các chính sách DEI, điều chỉnh sản phẩm, bay đến biệt thự ở Florida của ông Trump, và cam kết đầu tư lớn.
Yêu cầu ngắn gọn gần đây của Trump về việc thay thế CEO Lip-Bu Tan chắc chắn đã làm mọi người tập trung suy nghĩ.
Nguồn:Baochinhphu.vn