General Motors đã kết thúc hoạt động của Cruise vào năm ngoái sau khi một trong những robotaxi của nó đâm phải người đi bộ ở San Francisco vào tháng 10/2023. Công ty đã phải chuyển hướng nguồn lực để cố gắng phát triển các phương tiện tự hành mà có thể bán cho người tiêu dùng và cải thiện các tính năng hỗ trợ lái xe Super Cruise. GM đã thuê Sterling Anderson, cựu giám đốc điều hành bộ phận Autopilot của Tesla, vào tháng 5.
Aurora Innovation đã thông báo vào tháng 5 rằng công ty sẽ đưa con người trở lại ngồi sau vô lăng của xe tải tự lái ở Texas, đảo ngược quyết định chỉ ba tuần sau khi bắt đầu dịch vụ xe tải tự hành thương mại. Aurora cho biết quyết định đưa “người quan sát” từ khoang phía sau lên ghế lái được thực hiện theo yêu cầu của nhà sản xuất xe tải Paccar.
Thách thức với tự động hóa hoàn toàn là gì?
Để đưa hành khách an toàn đến đích, các hệ thống tự động ở mức 5 phải có khả năng xử lý mọi tình huống có thể xảy ra ở mọi địa điểm, trong mọi điều kiện thời tiết, vào ban ngày hoặc ban đêm. Tất cả những điều này đòi hỏi rất nhiều cảm biến và máy tính phức tạp tiêu tốn sức mạnh tính toán và tốn kém để phát triển.
Một số kịch bản bất thường và sự cố kỳ lạ mà chúng cần xử lý có thể thậm chí chưa từng xảy ra. Các thao tác trong tích tắc có thể liên quan đến các quyết định đòi hỏi những đánh đổi phức tạp, ngay cả đối với một con người. Ví dụ: Anh em sẽ muốn đánh lái để va chạm với một cặp vợ chồng lớn tuổi để tránh tông vào một đứa trẻ?
Ngay cả khi xe tự lái cuối cùng bị liên quan đến ít tai nạn hơn so với xe do con người điều khiển, các nhà quản lý có ít khoan dung hơn đối với những sai lầm do máy móc gây ra, một phần vì những người ủng hộ công nghệ đã ca ngợi cải thiện an toàn là một trong những lợi thế của khả năng tự động hóa phương tiện.
Những lựa chọn thay thế cho tự động hóa hoàn toàn là gì?
Các hệ thống hỗ trợ lái xe nâng cao (ADAS) đã và đang giúp đỡ tài xế đỗ xe, giữ xe ở đúng làn đường và tránh chướng ngại vật bằng cách sử dụng camera, radar và các cảm biến khác. Các hệ thống này có thể cảnh báo tài xế và trong một số trường hợp tạm thời kiểm soát xe để tránh va chạm.
Các nhà sản xuất ô tô ngày càng cởi mở hơn trong việc cung cấp hệ thống ADAS trong xe của họ. Một trong những ưu đãi tự động hóa ở mức thấp đầu tiên là hệ thống phanh chống khóa, được giới thiệu hơn bốn thập kỷ trước và trở thành thiết bị tiêu chuẩn. Các hệ thống gần đây hơn cung cấp các tính năng khác, như phanh khẩn cấp và đỗ xe tự động.
Các hệ thống này thông minh đến mức nào?
Ngành công nghiệp phân loại các hệ thống tự động hóa từ Mức 0 đến 5. Mức 0 có nghĩa là chỉ truyền tải thông tin cho người lái, chẳng hạn như phát ra cảnh báo khi bạn đang đi lệch khỏi làn đường giao thông.
Autopilot của Tesla được phân loại là tự hành mức 2, vì nó đòi hỏi sự điều khiển và giám sát liên tục của tài xế, tương tự như cách phi công giám sát các hệ thống tự động nhất định trong buồng lái máy bay.
Mercedes-Benz đang cung cấp tính năng xe tự hành ở mức 3, tức là không cần giữ tay trên vô lăng hoặc đôi mắt liên tục nhìn đường, trong một số mẫu xe theo những điều kiện nhất định ở một số vùng hoặc thành phố của Đức và Mỹ.
Các robotaxi đang được thử nghiệm ở Mỹ và Trung Quốc có thể được phân loại là các hệ thống Mức 4 tiên tiến hơn, nhưng những phương tiện này bị hạn chế về địa điểm đi lại. Mục tiêu cao nhất mà vẫn chưa ai đạt được, sẽ là xe tự hành ở Mức 5, có thể tự lái ở mọi nơi và trong mọi điều kiện.
Ai đã chấp nhận ADAS?
Hầu hết tất cả các nhà sản xuất ô tô lớn đều đã ứng dụng ADAS, với các hệ thống tinh vi và hiện đại nhất dành riêng cho các phương tiện đắt tiền hơn. GM giới thiệu Super Cruise, cho phép tài xế thả tay khỏi vô lăng trong thời gian ngắn, trên Cadillac CT6 từ năm 2017.
Xe sedan điện hàng đầu của Mercedes, EQS, có một tính năng dừng xe và thực hiện cuộc gọi khẩn cấp nếu người lái không thể tiếp tục điều khiển xe. Khách hàng ở Mỹ có thể nhận được hệ thống tự hành mức 3 của nhà sản xuất ô tô Đức có tên Drive Pilot bằng cách trả phí đăng ký hàng năm là 2.500 USD. Nhưng nó chỉ được chứng nhận cho một số xa lộ ở California và các bộ phận của Nevada.
Volvo đã trang bị cảm biến lidar tiêu chuẩn trên mẫu SUV điện flagship của họ, EX90. Phần cứng của xe tương đối tốn kém, sử dụng chung thứ công nghệ mà các phi hành gia Apollo 15 sử dụng để lập bản đồ bề mặt Mặt trăng, nhưng có khả năng phát hiện môi trường xung quanh xe tốt hơn so với camera.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã trang bị ngay cả những phương tiện giá rẻ với các hệ thống hỗ trợ lái xe. BYD vào tháng 2 đã cho biết sẽ làm tiêu chuẩn các tính năng được thương hiệu là God’s Eye trong các phương tiện có giá từ 100.000 Tệ (12.300 USD). BYD cũng dự kiến sẽ tích hợp phần mềm từ DeepSeek, startup AI của Trung Quốc.
Những ưu điểm của tự động hóa một phần là gì?
Các nhà quản lý an toàn giao thông ở Mỹ nhận thấy nhiều tiềm năng trong các hệ thống phanh khẩn cấp tự động đến mức họ quyết định yêu cầu chúng làm thiết bị tiêu chuẩn cho ô tô mới bắt đầu từ năm 2029. Việc giữ con người tham gia trong quá trình chạy xe không nhất thiết là một điều xấu. Tốt hơn cả, luôn nên có một người sẵn sàng can thiệp nếu công nghệ thất bại trong quá trình vận hành.
Đạo đức robotaxi là một chủ đề khó khăn, vì xe hơi robot sẽ phải đưa ra các quyết định sống còn trong một số tình huống nhất định. Việc tự động hóa lái xe để thương mại hóa quy mô lớn hơn rất khó khăn và tốn kém, đòi hỏi đầu tư hàng tỷ đô la.
Một số vấn đề với ADAS là gì?
Các vụ tai nạn gây tử vong liên quan đến ADAS đã thu hút nhiều sự chú ý, đặc biệt nếu cái tên Tesla có liên quan. Musk lập luận rằng Autopilot cứu sống mọi người, nhưng anh ta đã sử dụng dữ liệu đáng ngờ để đưa ra tuyên bố của mình. Cơ quan An toàn Giao thông Quốc gia Hoa Kỳ (NHTSA) đã mở hàng chục cuộc điều tra về các vụ tai nạn liên quan đến ADAS kể từ năm 2016, hầu hết đều có sự tham gia của Tesla.
Một cuộc điều tra về ô tô vận hành thông qua Autopilot của Tesla va chạm với xe cứu hỏa và xe cảnh sát tại hiện trường xảy ra tai nạn đã khiến Tesla triển khai bản sửa lỗi phần mềm cho hơn 2 triệu phương tiện, lần thu hồi lớn nhất từ trước đến nay, sau khi NHTSA xác định rằng công ty chưa thực hiện đủ các biện pháp để ngăn chặn việc lạm dụng công nghệ của người lái. Vài tháng sau đó, NHTSA bắt đầu điều tra xem biện pháp khắc phục của Tesla có đủ hay không.
Khi con người vẫn đưa ra hầu hết các quyết định, hành vi xấu có thể xâm nhập. Người lái xe sử dụng kiểm soát hành trình thích ứng để vượt tốc độ, có khả năng làm suy yếu lợi ích an toàn của tính năng đó, Viện An toàn Đường bộ tìm thấy trong một nghiên cứu năm 2022. Các kỹ sư của chính các nhà sản xuất ô tô cũng đã ngủ gật trong quá trình thử nghiệm. Hóa ra việc trông coi một robot trong giao thông luôn là một nhiệm vụ đơn điệu.
Tương lai sẽ thế nào
Năm 2015, cựu CEO của Ford, Mark Fields dự đoán rằng ô tô tự lái sẽ trên đường vào năm 2016. Một năm sau đó, Musk nói rằng Tesla sẽ chứng minh chuyến đi hoàn toàn tự động từ Los Angeles đến New York vào cuối năm 2017. Dĩ nhiên điều đó không trở thành hiện thực. Xe tự lái thực sự, tức là tự hành ở Mức 5 sẽ không thể trở thành hiện thực trước năm 2035 và có thể lâu hơn nữa, S&P Global Mobility đưa ra dự báo vào năm 2023.
Gần đây đã có một số quan điểm lạc quan cho rằng mọi thứ sẽ có thể diễn ra nhanh hơn, với vai trò cố vấn của Musk đối với chính quyền tổng thống Donald Trump được coi là cơ hội để cập nhật quy định theo hướng có lợi cho ngành công nghiệp.
Theo Bloomberg
Nguồn:Baochinhphu.vn