Tiêu thụ rượu trong thế giới động vật không hiếm như ta vẫn nghĩ

Ethanol, hợp chất cồn được tạo ra khi nấm men lên men đường trong trái cây, ngũ cốc và rau củ, đã xuất hiện tự nhiên từ khoảng 100 triệu năm trước. Lúc này, các loài thực vật có hoa bắt đầu tiến hóa để tạo mật hoa và trái cây ngọt, tạo điều kiện cho ethanol tồn tại và trở thành một phần trong chế độ ăn của các loài động vật ăn trái cây và mật hoa.

Mặc dù lượng ethanol trong trái cây lên men tự nhiên thường chỉ khoảng 1-2% theo thể tích (ABV), một số trái cây nhiệt đới chín kỹ, như trái cọ Astrocaryum standleyanum ở Panama, có thể đạt mức cồn lên đến 10,3% ABV. Tuy nhiên, không phải trái cây ở tất cả các khu vực nhiệt đới đều có nồng độ cao như vậy. Các loại trái cây ở Singapore được ghi nhận có nồng độ cồn chỉ từ 0,006% đến 0,61% ABV. Để so sánh, một lon bia hoặc rượu nhẹ có độ cồn khoảng 5% ABV.

Động vật từ lâu đã có khả năng phân giải ethanol nhờ vào quá trình tiến hóa. Có thể tồn tại một số thay đổi tiến hóa đã thúc đẩy các loài nhất định tìm kiếm trái cây và mật hoa chứa hàm lượng đường cao hơn. Ở khía cạnh nhận thức, có giả thuyết cho rằng ethanol có thể kích hoạt hệ thống endorphin và dopamine, mang lại cảm giác thư giãn và có thể giúp tăng cường sự gắn kết xã hội. Tuy nhiên, để kiểm chứng giả thuyết này, cần xác định xem liệu ethanol có tạo ra phản ứng sinh lý nào trong tự nhiên hay không.

Bên cạnh các lợi ích xã hội tiềm năng, một số nhà khoa học cho rằng mùi hương mạnh của trái cây chín có thể giúp động vật dễ dàng tìm thấy nguồn thức ăn, trong khi hàm lượng đường cao cung cấp nguồn năng lượng dồi dào. Vì vậy, từ góc độ sinh thái học, nếu một con vật bị “say” do ăn trái cây lên men có thể không phải là điều có lợi khi chúng phải leo trèo hay đối mặt với kẻ săn mồi vào ban đêm. Đối với giới động vật, điều quan trọng không phải là say mà là lượng calo thu được từ thức ăn.

Dù có thể gây say, ethanol cũng có những lợi ích đặc biệt trong thế giới động vật. Ví dụ, ruồi giấm có xu hướng đẻ trứng vào các môi trường giàu ethanol để ngăn chặn ký sinh trùng. Các ấu trùng của ruồi giấm (Drosophila melanogaster) cũng tăng cường hấp thụ ethanol khi bị ong bắp cày ký sinh tấn công.
Các nghiên cứu trước đây đã khám phá mối liên hệ giữa việc tiêu thụ ethanol và hành vi của động vật, như việc chim ruồi có thể say khi ăn, hay những thay đổi tích cực về mặt xã hội ở ruồi giấm say và việc cá ngựa vằn trở nên táo bạo hơn khi “say xỉn.”

Các nhà khoa học cũng đang kêu gọi thêm nhiều nghiên cứu khác để làm rõ cách các loài động vật sử dụng ethanol và cách hợp chất này có thể tác động đến các loài trong tự nhiên. Nhóm sẽ tiếp tục nghiên cứu về việc tiêu thụ ethanol của các loài linh trưởng và các enzyme giúp phân giải rượu trong chế độ ăn của chúng để hiểu rõ hơn về cách ethanol ảnh hưởng đến các mối quan hệ xã hội và hành vi của động vật.