Để mình kể anh em nghe về một người, một người từng rất bình thường, nhưng đã dám đặt câu hỏi và trả giá bằng những cơn bão chỉ trích: Galileo Galilei. Hồi thế kỷ 16, Galileo chỉ là một ông thầy dạy toán ở Ý, chẳng ai để ý.
Nhưng rồi ông bắt đầu tự hỏi: “Nếu Trái Đất không phải trung tâm vũ trụ, mà nó quay quanh Mặt Trời thì sao?”. Nghe thì bình thường với chúng ta bây giờ, nhưng hồi đó, ý tưởng này như một quả bom. Giáo hội Công giáo, vốn tin rằng Trái Đất là trung tâm theo Kinh Thánh, gọi ông là “kẻ dị giáo”. Ông bị xét xử, bị quản thúc tại gia, bị cấm viết lách.
Cả thế giới quay lưng với ông, coi ông như một kẻ điên rồ dám thách thức cái “chính thống”. Nhưng chính những mũi giáo công kích ấy đã chứng minh giá trị của Galileo. Ông không chỉ đặt câu hỏi; ông dám đối đầu với cả một hệ thống tư tưởng đã ăn sâu hàng thế kỷ. Kết quả? Ý tưởng của ông mở ra một cuộc cách mạng khoa học, đặt nền móng cho thiên văn học hiện đại.
Nếu Galileo không bị ghét, không bị chỉ trích, liệu ông có trở thành một trong những bộ óc vĩ đại nhất lịch sử? Chắc chắn không. Anh em à, khi mình dám đặt câu hỏi về những thứ mà mọi người coi là “đúng đắn” – như cách công ty mình vận hành, cách xã hội nhìn nhận một vấn đề, hay cách gia đình mình giữ những truyền thống cũ – mình cũng đang đi trên con đường của Galileo. Những lời chỉ trích không phải là thất bại; chúng là bằng chứng mình đang chạm đến một sự thật mà thế giới chưa sẵn sàng đón nhận.
Bị ghét rèn mình thành kim cương
Khi anh em dám nói lên những câu hỏi “đụng chạm”, không chỉ người khác công kích mình, mà đôi khi chính mình cũng tự nghi ngờ: “Liệu mình có sai không? Liệu mình có đang đi quá xa không?”. Nhưng chính những khoảnh khắc ấy lại là lò rèn cho tư duy và bản lĩnh của mình. Mỗi lời mỉa mai, mỗi ánh mắt nghi ngờ, là một nhát búa giúp mình mạnh mẽ hơn.
Martin Luther King Jr., nhà lãnh đạo dân quyền Mỹ thế kỷ 20. Hồi đầu, ông chỉ là một mục sư bình thường ở Montgomery, Alabama, sống cuộc đời yên bình trong cộng đồng da đen. Nhưng khi ông bắt đầu viết bài và diễn thuyết, đặt câu hỏi về sự bất công của phân biệt chủng tộc – “Tại sao da màu lại phải ngồi sau xe buýt? Tại sao chúng ta không có quyền bình đẳng?” – ông trở thành cái gai trong mắt cả chính quyền lẫn một số người da trắng quen với trật tự cũ. Người ta gọi ông là “kẻ kích động”, “nguy hiểm cho xã hội”. Ông bị bắt, bị đe dọa, bị xã hội thời bấy giờ xa lánh, thậm chí bị ám sát.
Nhưng mỗi lần bị công kích, Martin Luther King lại tự hỏi: “Mình làm thế này có đáng không?”. Và câu trả lời của ông là tiếp tục diễn thuyết, tiếp tục đấu tranh, dù biết cái giá phải trả là tự do, thậm chí là mạng sống. Chính sự ghét bỏ ấy đã rèn ông thành một biểu tượng của công bằng xã hội và tư duy phản biện.
Nguồn:Baochinhphu.vn