Trên thế giới, vai trò của điện ảnh trong việc quảng bá du lịch đã được khẳng định từ rất sớm. Ví dụ điển hình là “Chúa tể những chiếc nhẫn” (1954-1955) đã biến New Zealand thành điểm đến nổi tiếng với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ.

Hay “Eat Pray Love” (2010) đã đưa khán giả đến Ý để trải nghiệm ẩm thực, Ấn Độ để học cách cầu nguyện và Bali (Indonesia) để yêu, từ đó giới thiệu văn hóa, con người của các quốc gia này.
Giá trị của điện ảnh còn nằm ở việc xây dựng thương hiệu du lịch quốc gia. Phim “Amélie” (2002) đã biến Montmartre, Paris thành điểm đến lãng mạn, thu hút du khách khắp nơi. Nhiều người cũng chọn đến Scotland để tham quan điểm quay phim lừng danh “Harry Potter”.

Ở châu Á, làn sóng Hallyu của Hàn Quốc đã tạo hiệu ứng toàn cầu. “Bản tình ca mùa đông” (2002) gắn liền với đảo Nami, hay “Itaewon Class” (2020) với khu phố Itaewon – “ngôi làng toàn cầu” của Seoul. Theo nhà sản xuất phim Hoàng Quân, điện ảnh là phương thức truyền tải mạnh mẽ để quảng bá văn hóa và du lịch, khi bộ phim được yêu thích, bên cạnh câu chuyện thú vị còn là sự khơi gợi tò mò về địa danh, phong tục truyền thống của vùng đất đó.
Thị trường màu mỡ cho du lịch Việt Nam
Trước đây, phim Việt vẫn có những tác phẩm quảng bá du lịch thành công như “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” (2015) mang vẻ đẹp Phú Yên lên màn ảnh rộng, “Mắt biếc” (2019) giới thiệu vẻ đẹp Huế, hay “Em và Trịnh” (2022) tái hiện không gian lãng mạn của Đà Lạt. Tuy nhiên, việc khai thác vẫn chưa thật sự đồng đều.

Khoảng 2 năm gần đây, phim Việt dần đưa góc nhìn văn hóa bản địa “đậm đà” hơn, cụ thể hóa ở từng vùng miền:
Năm 2023, “Hành trình tình yêu của một du khách” (A Tourist’s Guide to Love), tác phẩm hợp tác giữa Việt Nam và Mỹ phát sóng trên Netflix, đã lấy bối cảnh ở nhiều điểm du lịch nổi tiếng như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hội An, Mỹ Sơn và Hà Giang. Bộ phim không chỉ mang đến câu chuyện tình lãng mạn mà còn giới thiệu nét đẹp văn hóa, con người và thiên nhiên Việt Nam đến khán giả toàn cầu.
“Người vợ cuối cùng” của Victor Vũ đưa cảnh sắc Bắc Kạn và văn hóa Bắc bộ đến công chúng, với bối cảnh Hồ Ba Bể nổi bật lên như một bức tranh thủy mặc hữu tình.
Phim kinh dị lồng ghép yếu tố văn hóa như “Tết ở làng Địa Ngục” và “Kẻ ăn hồn” đã cho khán giả cảm nhận phong cảnh hùng vĩ, huyền bí của làng Sảo Há, xã Vần Chải, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang.

Năm 2024, phim “Đất rừng phương Nam” tái hiện sinh động cuộc sống của người dân miền Tây đầu thế kỷ 20. “Lật mặt 7: Một điều ước” ngoài bối cảnh chính ở làng K’Long K’Lanh (Lâm Đồng), còn đưa khán giả đến nhiều tỉnh thành khác của Việt Nam.
“Ngày xưa có một chuyện tình” hiện lên làng Phô Thị yên bình ở Phú Yên. Phim “Cám” với bối cảnh Quảng Trị và Huế, đặc biệt là làng cổ Phước Tích hơn 500 năm tuổi.
Phim truyền hình “Đi giữa trời rực rỡ” (VTV3) quay ở Cao Bằng, không chỉ có bối cảnh đặc sắc mà còn khắc họa chân thật sinh hoạt của cộng đồng người Dao đỏ.
Đến đầu năm 2025, phim Tết “Yêu nhầm bạn thân” đưa khán giả khám phá vẻ đẹp Việt Nam qua các địa danh nổi tiếng như Hà Nội, Lào Cai, Quảng Ninh, Huế, Tây Ninh, TP. Hồ Chí Minh.
Thể loại kinh dị Việt cũng có “Đèn âm hồn” và “Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu” chọn Cao Bằng làm bối cảnh chính, với các địa danh nổi bật như thác Bản Giốc, núi Thủng, sông Quây Sơn, hang và vườn trúc Giộc Sâu, làng đá Khuổi Ky.

Bộ phim “Nhà gia tiên” kể về văn hóa thờ cúng ông bà tổ tiên của người miền Tây, với bối cảnh chính là nhà cổ Trần Bá Thế tại cù lao Tân Lộc, Cần Thơ, đã thu hút khán giả toàn quốc.
Kích cầu và quảng bá du lịch hiệu quả
Việc kết hợp điện ảnh để quảng bá du lịch cho các tỉnh thành Việt Nam đã mang lại nhiều kết quả tích cực:
Tại Phú Yên, sau khi “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh” công chiếu năm 2019, số lượng du khách đến đây đã tăng gấp 2,5 lần, từ 750.000 lượt năm 2014 lên 1,8 triệu lượt.
Ở Hà Giang, “Chuyện của Pao” đã giúp xã Sủng Là trở thành điểm đến không thể bỏ qua, thu hút đông đảo du khách khám phá vẻ đẹp mộc mạc của vùng đất này.
Với bộ phim “Pan và vùng đất Neverland” (2015), Ninh Bình trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút du khách trong và ngoài nước. Năm 2024, Ninh Bình đặt mục tiêu đón 7,5 triệu lượt khách. Cùng thời điểm trên, tọa đàm “Việt Nam – điểm đến mới của điện ảnh thế giới” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức, Bộ VHTTDL cũng đã thể hiện quyết tâm phát triển điện ảnh, liên kết chặt chẽ với du lịch để tạo sự phát triển chung, cùng đi theo một hướng.

Ông Hoàng Văn Duẫn, Phó Chủ tịch Nhân dân xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng cho biết, chính quyền địa phương luôn ủng hộ việc quảng bá cảnh sắc, con người Cao Bằng: “Bất kỳ đoàn làm phim nào đến, chúng tôi luôn đồng hành và hỗ trợ, tạo điều kiện tốt nhất để họ có thể truyền tải tinh thần văn hóa bản địa.” Tỉnh cũng mong muốn các đoàn làm phim sẽ quan tâm nhiều hơn đến Cao Bằng để quảng bá du lịch địa phương.
Đạo diễn Huỳnh Lập bày tỏ, Việt Nam còn nhiều điều thú vị để khai thác làm chất liệu điện ảnh, đặc biệt là giá trị về phong tục tập quán, văn hóa truyền thống dân gian, nhằm giới thiệu văn hóa Việt đến thế hệ trẻ và cả thế giới. Để điện ảnh thực sự là cầu nối hiệu quả cho du lịch, nhà sản xuất phim Hoàng Quân mong muốn các cơ quan, đơn vị làm du lịch xem xét việc tạo tour du lịch dành cho nhà làm phim, giúp họ có những trải nghiệm thực tế ở các tỉnh thành, từ đó hiểu hơn về nét văn hóa, bản sắc riêng của từng vùng miền và tìm ra góc nhìn mới.
Điện ảnh là công cụ mạnh mẽ để phát triển du lịch. Không chỉ quảng bá đất nước, những bộ phim còn tạo ra hiệu ứng du lịch, thu hút đầu tư và nâng cao nhận thức về văn hóa, lịch sử quốc gia. Thông qua phim ảnh, khán giả được đắm chìm vào bối cảnh thiên nhiên, ngắm vẻ đẹp của vùng đất đó từ bao la đến ngõ ngách, kèm theo các giá trị văn hóa đời sống chân thật. Từ đó khơi gợi tinh thần chinh phục, mong muốn khám phá của công chúng dành cho điểm đến Việt Nam.
Nguồn:Baochinhphu.vn